Sinds 2013 reeds kritische blik
In 2007 werd in Amsterdam een uitgebreid hotelbeleid geïntroduceerd. Het beleid had als doel de komst van hotels in Amsterdam algeheel te stimuleren. In 2013 werd al kritischer gekeken naar de komst van nieuwe hotels. De komst van hotels was nog wel mogelijk, maar alleen als aan bepaalde voorwaarden werd voldaan. Nieuwe initiatieven moeten onder dit, nu nog geldend beleid, de zogenaamde ‘hotelladder’ doorlopen. Deze hotelladder bestaat uit vier treden, waarin onder meer wordt gekeken in hoeverre een initiatief iets nieuws toevoegt aan het bestaande aanbod en de omgeving en of de ontwikkeling plaatsvindt in een zogenaamd ‘kansengebied’. Als een plan de ladder succesvol doorloopt, wordt hieraan door de gemeente in principe meegewerkt. Indien niet aan alle voorwaarden wordt voldaan, dan kan nog steeds worden meegewerkt maar moet een regionaal adviesteam zich eerst over het initiatief buigen.
Hotelbeleid van ‘ja, mits’ naar ‘nee, tenzij’
Met de nu vastgestelde herziening van de Regionale hotelstrategie 2016 – 2022, wordt de komst van nieuwe hotels verder aan banden gelegd. Waar op dit moment een hotelstrategie van ‘ja, mits’ wordt gehanteerd, gaat deze benadering veranderen in ‘nee, tenzij’. In principe wordt niet meer meegewerkt aan hotels, tenzij deze écht iets toevoegen aan de markt en aan de omgeving. Om dit te bereiken wordt de hotelladder aangescherpt en objectiever gemaakt. Nieuwe concepten worden getoetst op kwaliteit, innovatief karakter, duurzaamheid en verbinding met de buurt. De exacte invulling van de nieuwe hotelladder is nog niet bekend, maar hieraan zullen in elk geval de volgende drie aspecten worden toegevoegd:
- Buurt: voorafgaand aan de behandeling van de aanvraag dient de buurt betrokken te worden (bijvoorbeeld door een buurtbijeenkomst te organiseren).
- Duurzaamheid: er wordt een duurzaamheidtest ingevoerd waarop door middel van een scoringstabel een minimale waarde moet worden gehaald om voor medewerking in aanmerking te komen.
- Sociaal ondernemerschap: er wordt een beoordeling ingevoerd op sociaal ondernemerschap waarbij wordt gekeken in hoeverre de plannen bijdragen aan gemeentelijke ambities op het gebied van arbeidsmarkt, zorg, huisvesting van kwetsbare groepen en kunst en cultuur.
Mogelijk gebieden waar helemaal geen hotelontwikkelingen meer mogelijk zijn
Naast deze aangescherpte hotelladder, hebben de bestuurscommissies van de verschillende stadsdelen bovendien tot 1 januari 2017 de mogelijkheid om gebieden aan te wijzen waar voor onbepaalde tijd helemaal geen hotelontwikkelingen meer mogelijk zijn. Het is ons tot op heden niet bekend in hoeverre de stadsdelen hiervan al gebruik hebben gemaakt.
Beperken planruimte
Het realiseren van nieuwe hotels zal onder het nieuwe beleid dus een stuk lastiger worden. Let wel: voor zover hotels binnen een bestemmingsplan zijn toegestaan, zal de gemeente een eventuele hotelontwikkeling met het nieuwe hotelbeleid niet tegen kunnen houden. Wel bestaat de mogelijkheid dat de gemeente vanuit de erfpachtvoorwaarden “sturend” blijft optreden. Daarnaast volgt uit de herziening dat het nog voor 2016 in de planning staat om concrete aanbevelingen te doen om de geschapen planruimte voor hotels in bestemmingsplannen terug te draaien. Eventuele initiatiefnemers zullen dus snel actie moeten ondernemen.
Beleid ten aanzien van overige vormen van overnachtingen
Zoals beschreven ziet het beleid ook op andere vormen van overnachting dan hotels. Dit om te voorkomen dat door het beperkt toestaan van nieuwe hotels wordt uitgeweken naar andere mogelijkheden van overnachten zoals Airbnb, Shortstay en B&B’s. Deze alternatieve vormen leveren volgens de gemeente – gezien het aantal klachten – vaak mindere kwaliteit dan hotels. Het beleid voor B&B’s wordt niet gewijzigd, maar voor Airbnb en Shortstay worden diverse aanpassingen gedaan. Zo wordt voor zowel voor Shortstay als vakantieverhuur (Airbnb) de handhaving aangescherpt. Specifiek voor Shortstay in woningen richt het nieuwe beleid zich bovendien op beëindiging. Zo zullen onder andere aflopende vergunningen niet opnieuw worden verstrekt en zullen deze bij overtredingen versneld worden ingetrokken.
