nl/en
Publicatie ⸱ 11-04-2017

C-label verplicht voor kantoren per 2023

11 april 2017 – Per 1 januari 2023 dienen de eigenaren van (vrijwel) alle kantoren in Nederland te beschikken over een energielabel C heeft minister Blok (Wonen en Rijksdienst en thans ook Veiligheid en Justitie) verordonneerd (brief minister Blok van 28 november 2016, Kamerstukken II 2016/17, 30196, 485). Deze toekomstige verplichting werpt zijn schaduw vooruit voor de markt.

Allereerst de maatregel in perspectief. In 2013 is de Nederlandse overheid met ruim veertig organisaties een overeenkomst aangegaan waarin afspraken zijn gemaakt over energiebesparing, duurzame energie en klimaatmaatregelen. Sinds 1 januari 2015 moet er in geval van verkoop, verhuur of oplevering van een utiliteitsgebouw een energielabel ter beschikking worden gesteld. Een van de doelstellingen is energieneutrale gebouwde omgeving per 2050. In dit kader past ook de verplichting om per 2023 over een energielabel C te beschikken.

Stelt de verkoper, verhuurder of ontwikkelaar vandaag de dag geen energielabel ter hand riskeert deze een boete van € 20.000 (voor rechtspersonen). De consequentie van het niet beschikken over een energielabel C in 2023 is veel ingrijpender. Beschikt een kantoorpand per 1 januari 2023 niet over een energielabel C, dan mag het kantoorgebouw niet worden gebruikt. De eis van het C-label wordt opgenomen in het Bouwbesluit 2012. Er is een aantal uitzonderingen op deze regel. Kantoren kleiner dan 100 m2, leegstaande kantoorgebouwen cq. kantoren die op de nominatie staan om getransformeerd te worden en rijksmonumenten, zijn uitgezonderd. Kortom, voor eigenaren van kantorenpanden met een energielabel G, F, E of D is er werk aan de winkel teneinde hun panden courant te houden.

Met name verhuurders van kantoorpanden met een tot na 2023 doorlopende huurovereenkomst zullen aan de slag moeten en in overleg treden met hun huurders. Enerzijds geldt dat vanaf 1 januari 2023 zonder maatregelen en aanpassingen het gebruik van het pand niet meer is toegestaan. Anderzijds is goed denkbaar dat (een aantal van) de werkzaamheden die nodig zijn om een kantoorpand, dat nu energielabel G–D heeft, geschikt te maken voor energielabel C, kwalificeren als een renovatie in de zin van artikel 7:220 BW, in welk geval verhuurder huurder een zgn. ‘redelijk renovatievoorstel’ moet doen in welk kader ook schadevergoeding bedongen kan worden door huurder. In een dergelijk geval zit de verhuurder dus in een lastig parket. Op termijn staat vast dat verhuurder het pand niet meer ter beschikking kan stellen aan huurder, terwijl de verhuurder ook nog eens afhankelijk is van de eisen van de huurder om toestemming te krijgen voor het uitvoeren van de werkzaamheden.

De algemene bepalingen van de Raad voor Onroerende Zaken (ROZ) versies 2003 en 2015 voor kantoorruimte voorzien echter al in een bevoegdheid voor de verhuurder om ‘op, aan of in het gehuurde werkzaamheden te (doen) verrichten’, waarin zijn begrepen ‘het aanbrengen van extra voorzieningen en wijzigingen of werkzaamheden die nodig zijn in verband met (milieu-)eisen of maatregelen van de overheid of nutsbedrijven of andere daartoe bevoegde instanties.’ Voor zover huurder en verhuurder in de huurovereenkomst niet zijn afgeweken van deze bepaling heeft verhuurder, die op basis van huurovereenkomst voor kantoorruimte volgens het ROZ-model 2003 of 2015, de mogelijkheid zonder toestemming (de commerciële relatie met huurder daargelaten) van de huurder het pand tijdig dusdanig aan te passen dat het voldoet aan de eisen van energielabel C.

Heeft u vragen over dit onderwerp, neem contact op:

Blog ⸱ 09-07-2025
Ontslag of reorganisatie? Dit zijn je rechten en mogelijkheden
Recente zaak ⸱ 04-07-2025
Lexence heeft Macadamia Groep, onderdeel van Waterland Private Equity Investments, bijgestaan bij haar partnerschap met Swartberg.
Blog ⸱ 03-07-2025
Concurrentiebeding: wat mag wel en wat niet?
Blogreeks Amsterdamse Handelsgeest ⸱ 02-07-2025
De notaris: poortwachter en gids van vertrouwen
Recente zaak ⸱ 02-07-2025
Lexence heeft De Jong & Laan bijgestaan bij haar partnerschap met Crowe Peak
Persbericht ⸱ 01-07-2025
Bas Martens benoemd tot bestuurder Lexence
Publicatie - Ter zake met ⸱ 30-06-2025
Ter zake met Dinesh Kanhai: “Wat we nu vanzelfsprekend vinden, hoeft niet vanzelfsprekend te blijven”
Blog ⸱ 25-06-2025
Ziekmelden: dit zijn je rechten en plichten als werknemer
Recente zaak ⸱ 20-06-2025
Lexence heeft Endeit Capital geadviseerd bij haar investering in Aethon.
Alumni ⸱ 16-06-2025
Soms begint een juridische carrière gewoon achter de biertap
Recente zaak ⸱ 16-06-2025
Lexence heeft de aandeelhouders van DVK Media Holding B.V. bijgestaan bij de verkoop van hun aandelen aan Noordhoff Zorg.
Recente zaak ⸱ 12-06-2025
Lexence heeft De Jong & Laan geassisteerd bij de transactie met JAN Accountants.
Podcast Amsterdamse Handelsgeest - Van de Gouden Eeuw tot Nu ⸱ 10-06-2025
De notaris als brug tussen gouden eeuw en toekomst
Interview ⸱ 03-06-2025
Advocaten Madelon de Blok en Marieke van Schie in gesprek met VG Visie
Kantoornieuws ⸱ 03-06-2025
Lexence start samenwerking met Forward
Alle berichten